Erfenis aanvaarden of verwerpen?

Ben ik verplicht om een erfenis te aanvaarden?

Nee, je bent (gelukkig) niet verplicht om een erfenis zomaar te aanvaarden. Er zijn nog twee andere mogelijkheden: de erfenis weigeren, of hem aanvaarden met als voorwaarde dat je niet uit eigen zak moet opleggen om eventuele schulden te betalen.

Schulden erven? Nee, dank u! 

Waarom zou je een erfenis weigeren, denk je misschien. Wel: schulden erf je ook! Wanneer er veel schulden in de erfenis zitten of je twijfelt daarover, aanvaard je de erfenis best niet zomaar. Is het heel duidelijk dat de erfenis enkel uit een schuldenberg bestaat, dan verwerp of weiger je de erfenis. Bij twijfel over wat je erft, laat je dit onderzoeken door de notaris. In een onduidelijke situatie kan je de erfenis veilig aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. In het slechtste geval (meer schulden dan bezittingen) erf je bij zo’n soort aanvaarding niets. Maar je blijft in elk geval niet zitten met een heleboel schulden! Bovendien kan de erfenis toch nog beter meevallen dan verwacht…

Om de erfenis te verwerpen, zijn 2 zaken van groot belang: 

• Je moet langs de notaris, die de verwerping noteert in een daarvoor bestemd register. Dit kost tussen de 25 en de 100 EUR. 
• Na de verwerping van de nalatenschap mag je ook geen enkele daarmee strijdige handeling stellen. Je mag dus geen enkel persoonlijk voorwerp van de overledene aanvaarden en geen enkel schuld van de nalatenschap betalen 

Erfenis afstaan aan kinderen

Er kan ook een ‘positieve’ reden zijn om een erfenis te weigeren: misschien wil je jouw erfenis afstaan aan jouw kinderen omdat zij die beter kunnen gebruiken. Zo’n generatiesprong of erfenissprong is perfect mogelijk. Klik op de voorgaande link om te vernemen hoe je zo ook belastingen of successierechten bespaart.

Je kan de nalatenschap ook verwerpen om emotionele of andere redenen. Je wil bijvoorbeeld niets (meer) met de overledene (‘erflater’ genoemd) te maken hebben. Misschien roept de erfenis nare herinneringen op en heb je bewust afstand genomen van die persoon en nu ook van de erfenis. De reden van weigering doet er eigenlijk niet toe. Je hoeft je niet te verantwoorden of een reden op te geven wanneer je een erfenis weigert.

Wat de reden ook is, een erfenis weigeren is dus zeker mogelijk. Bij deze belangrijke en definitieve keuze laat je je best bijstaan door een notaris of advocaat. Je kan hier zelf een advocaat zoeken of je kan de beste advocaat vinden via deze gratis tool.

De onderhoudsplicht

Los van de eventuele aanvaarding of verwerping van de erfenis staat de onderhoudsplicht (205 B.W.). Klassiek denkt men bij onderhoudsplicht aan de verplichting van de ouders om hun kinderen materieel en emotioneel bij te staan. Diezelfde onderhoudsverplichting bestaat echter in twee richtingen. Ook de kinderen zijn dus in bepaalde gevallen onderhoudsplichtig tegenover hun ouders. 

Wanneer het aankomt op de laatste ziekenhuisfactuur en bepaalde begrafeniskosten, ontstaat er een spanningsveld tussen deze onderhoudsplicht en de eventuele verwerping van de nalatenschap. Specifiek met betrekking tot de begrafeniskosten, heeft u de keuze. 

Of u laat de kosten rechtstreeks betalen uit de nalatenschap. Uiteraard dient de bankrekening van de overledene dan wel voldoende geprovisioneerd te zijn. Aangezien deze bankrekening doorgaans geblokkeerd is, wordt deze betaling verricht door de bank zelf, in opdracht van één van de erfgenamen. 

Of u betaalt de begrafeniskosten met eigen middelen. In dat geval heb je een vordering tegenover de andere erfgenamen, ongeacht of zij de nalatenschap hebben verworpen of niet. Inderdaad, dat u de begrafeniskosten betaalt, betekent niet dat u de nalatenschap aanvaardt, zelfs niet als dat met eigen middelen gebeurt. Anderzijds betekent het verwerpen van de nalatenschap niet dat de onderhoudsverplichting niet meer zou spelen. Voor de laatste ziekenhuisfactuur geldt hetzelfde als hetgeen hoger werd vermeld met betrekking tot de begrafeniskosten.

Kom alles te weten over erfenissen, aangifte van nalatenschap, successierechten, testament en successieplanning (schenkingen)