Het recht van de verzekeraar om uitbetalingen terug te vorderen van haar verzekerde bij een ongeval

Een BA-verzekeraar moet de schade aan een slachtoffer te vergoeden wanneer de aansprakelijkheid van haar verzekerde of verzekeringnemer bij een ongeval betrokken is. In een beperkt aantal gevallen kan een verzekeraar haar uitgaven achteraf verhalen op de verzekerde of op de verzekeringnemer, het zogenaamde verhaal of regres. 

Recht van verhaal van de verzekeraar op de verzekeringnemer bij een ongeval

In artikel 152, lid 1 van de Verzekeringswet wordt aan de verzekeraar in bepaalde gevallen een recht toegekend om uitbetalingen terug te vorderen van haar verzekerde of verzekeringsnemer. De omvang van dit recht wordt wel beperkt en kan slechts uitgeoefend worden “ten belope van hun persoonlijk aandeel in de aansprakelijkheid” 

Die toevoeging wordt verantwoord doordat een andere persoon dan de verzekerde mede aansprakelijk kan zijn. In dat geval moet de aansprakelijke verzekerde niet opdraaien voor de  eventuele insolvabiliteit van de medeaansprakelijke. 

Indien er bijvoorbeeld twee personen elk voor de helft aansprakelijk zijn bij een ongeval waarbij schade werd veroorzaakt, kan het slachtoffer zich richten tot één van deze personen om zijn schade integraal vergoed te krijgen. De verzekeraar van één van de aansprakelijke personen dient de integrale schade te vergoeden en wenst verhaal uit te oefenen op haar verzekerde. Zij kan haar verhaal evenwel slechts ten belope van de helft van de uitgekeerde schadevergoeding uitoefenen en dient zich voor de andere helft te richten tot de andere aansprakelijke persoon, waarbij het risico van insolvabiliteit op de verzekeraar rust.  

Wanneer kan een verzekeraar een recht op verhaal bij een ongeval uitoefenen?

In volgende gevallen kan regres of verhaal worden uitgeoefend: 

Regres of verhaal tegen de verzekeringnemer zelf:

• Ingeval de dekking van de overeenkomst is geschorst wegens de niet-betaling van de premie; 
• Ingeval van een opzettelijk verzwijgen of opzettelijk onjuist meedelen van gegevens betreffende het risico bij het sluiten of in de loop van de overeenkomst;

De mededelingsplicht bestaat uit volgende elementen: een nauwkeurige mededeling van alle door de verzekeringnemer bekende omstandigheden. De gegevens moeten redelijkerwijs beschouwd worden als gegevens die van invloed kunnen zijn op de beoordeling van het risico door de verzekeraar en moeten van belang zijn voor de beoordeling van dit risico. 

• Ingeval van een onopzettelijke verzwijging of onjuiste mededeling van gegevens betreffende het risico die aan de verzekeringnemer kunnen worden verweten; 

Regres of verhaal tegen de verzekerde die het ongeval heeft veroorzaakt: 

• Opzettelijke daden; 
• Schadegeval waarbij het voertuig werd gebruikt ingevolge van misbruik van vertrouwen, oplichting of verduistering; 
• Dronkenschap of een gelijkaardige toestand ten gevolge van het gebruik van producten, andere dan alcohol; 

Regres of verhaal tegen de verzekeringnemer en indien daartoe grond bestaat tegen de verzekerde, die niet de verzekeringnemer is: 

• Deelname aan snelheidsritten of snelheidswedstrijden; 
• De bestuurder voldoet niet aan de Belgische wetten en reglementen ter zake. (te jong, geen rijbewijs, sturen tijdens rijverbod) 
• Ontbreken van een geldig schouwingsbewijs; 
• Het reglementair of contractueel toegelaten aantal vervoerde personen overschrijden of wanneer het vervoer van personen in strijd is met de contractuele bepalingen.  

Kennisgevingsplicht van de verzekeraar 

Volgens de wettelijke regeling is de verzekeraar verplicht om, op straffe van verval van zijn recht van verhaal, de verzekeringnemer of de verzekerde die niet de verzekeringnemer is, kennis te geven van zijn bedoeling om verhaal in te stellen van zodra hij op de hoogte is van de omstandigheden van het ongeval en de feiten waarop zijn besluit gegrond is. 

De kennisgevingsplicht houdt verband met het recht van verdediging van de verzekerde of de verzekeringsnemer, die zijn persoonlijk verweer moet kunnen organiseren. 

De verplichting is van dwingend recht en is wordt door de rechtspraak redelijk streng beoordeeld ten aanzien van de verzekeraar. 

Aan de persoon zelf tegen wie het verhaal zal worden uitgeoefend 

De kennisgeving is geldig wanneer ze gebeurt aan het laatste gekende adres door de verzekeraar, en dit zelfs indien het niet of niet meer het wettelijk adres is van de verzekerde.  

De bedoeling om verhaal in te stellen (hoeft geen beslissing te zijn) 

Enkel de bedoeling en niet de definitieve beslissing moet meegedeeld worden. De verzekeraar kan de intentie hebben om zijn recht van verhaal te laten gelden, maar het naderhand toch niet opportuun vinden om effectief tot verhaal over te gaan. 

Op een duidelijke en ondubbelzinnige wijze 

De verzekerde mag niet meer twijfelen aan de bedoeling van de verzekeraar om de bedragen van hem terug te vorderen; 

Tijdige kennisgeving aan de verzekerde om verhaal of regres uit te oefenen bij een ongeval! 

De termijn voor de kennisgeving loopt vanaf het ogenblik dat de verzekeraar beschikt over alle informatie die hem redelijkerwijze toelaat zijn beslissing te nemen.

Indien de kennisgeving te vroeg (voor de verzekeraar kennis kon nemen van de omstandigheden van het ongeval) of te laat (verschillende maanden nadat hij er kennis van kon nemen) gebeurt, is het recht van de verzekeraar vervallen. Dit betekent dat hij geen regres meer kan uitoefenen met betrekking tot het betreffende ongeval. 

De kennisgeving moet dus gebeuren van zodra de verzekeraar op de hoogte is van de feiten: dit zijn vage begrippen die ruimte laten voor interpretatie en u toelaten om het mogelijke verhaal van de verzekeraar te betwisten!

Besluit 

In een bepaald aantal gevallen kan een verzekeraar verhaal of regres uitoefenen op haar verzekerde of verzekeringnemer die betrokken was bij een ongeval. Soms gebeurt dit ook ten onrechte.

Daarom kan het ook interessant zijn je te laten adviseren, ontvang met de hulp van Jureca gratis advies over wat de stappen zijn die je mogelijks kunt ondernemen. Stel dat verdediging in de rechtbank nodig is, staat Jureca ook voor je klaar. Wij werken samen met advocaten gespecialiseerd in verkeersrecht verspreid over België. Zelfs verdediging in de rechtbank is kosteloos voor je indien je beschikt over rechtsbijstand. Zoniet krijg je op voorhand een transparante en vaste prijs.